Wintergasten langs de kust

Zuidpier
© Ronald van Wijk

Voedselrijke wateren van Noordzee en Waddenzee trekken grote aantallen vogels

De kust van Noord-Holland trekt in de winter grote aantallen vogels. Een bonte verzameling van duikers, eenden, steltlopers en meeuwen komt af op de voedselrijke Noordzee en Waddenzee. Hier vinden ze vissen, schelpdieren en wormen om hun reserves op peil te houden in de koude winter. Iedere soort heeft zijn eigen voorkeuren en jachttechnieken. Sommige scharrelen zaden bij elkaar op het strand, terwijl anderen in volle vaart achter vis aan zwemmen. Het is prachtig om ze in actie te zien. Onze vogelexpert Johan Stuart heeft een aantal kenmerkende soorten voor je op een rijtje gezet. Inclusief een handige tip waar je ze kunt zien.

1. Sneeuwgors

In Nederland verblijven sneeuwgorzen ‘s winters vooral aan de kust. Ze komen uit Noord-Amerika, IJsland en Scandinavië hiernaartoe om in kleine groepjes op stranden en schorren te overwinteren. Sneeuwgorzen eten voornamelijk zaden die ze vinden tussen het aanspoelsel op het strand. Honderden tot duizenden sneeuwgorzen zijn te zien in het waddengebied. Andere goede plekken zijn de Hondsbossche Duinen en IJmuiden.

Waarnemingen in Noord-Holland

Sneeuwgors - Koos Dansen
© Koos Dansen
Pas als een sneeuwgors opvliegt valt het vele wit in de vleugels op.

2. Kuifaalscholver

Deze aalscholversoort is heel zeldzaam in Nederland. Ze broeden in kolonies langs Britse en Scandinavische kust. Het eerste broedgeval in Nederland was in 2013. Om deze soort te zien moet je naar de Zuidpier van IJmuiden, waar er ’s winters vaak een en soms meer te zien zijn. Kuifaalscholvers eten alleen maar vis.

Waarnemingen in Noord-Holland

Kuifaalscholver Edwin Gierbers / Nature in Stock
© Edwin Giesbers / Nature in Stock
Meestal verblijven er jonge kuifaalscholvers bij IJmuiden, dus nog zonder kuif.

Kijktip: Zuidpier IJmuiden

Je loopt 2 km "de zee in"

Vogelaar Johan Stuart: “Echte zeevogels komen niet in de buurt van de kust. Je kunt ze vaak alleen zien met een telescoop tijdens een storm. Maar de Pieren van IJmuiden bieden uitkomst. Hier kan je zo’n 2 km de ‘zee inlopen’ en maak je kans op die zeevogels, maar ook op bruinvissen en zeehonden. De Zuidpier is interessanter dan de Noordpier vanwege het brede strand en het vogelrijke Kennemermeer.”

Meer over dit gebied
Johan Stuart in actie

3. Zwarte zee-eend

Zwarte zee-eenden worden meestal gezien vliegend in lange rijen over zee. Deze soort is te onderscheiden van andere zee-eenden door het ontbreken van wit in de vleugels. Zwarte zee-eenden overwinteren soms in hele grote aantallen voor de Noord-Hollandse kust en ze weten daar goed de concentraties schelpdieren te vinden. Ze kunnen diep duiken om een schelpdier uit de bodem te halen.

Waarnemingen in Noord-Holland

Zwarte zee-eend - Erlend Haarberg / Nature in Stock
© Erlend Haarberg / Nature in Stock
De mannetjes zijn zwart, de vrouwtjes donkerbruin. Dit is van grote afstand te zien.

4. Roodkeelduiker

De roodkeelduiker is de kleinste van de vier soorten duikers die er op de wereld bestaan. Deze soort overwintert bij ons aan de Noordzeekust, ook wel in de Waddenzee en op een enkele plek in het binnenland. Hij is gemakkelijk te herkennen aan zijn lange nek en de snavel die iets omhoog lijkt gebogen. Ze eten vooral vis.

Waarnemingen in Noord-Holland

Roodkeelduiker - Ton Schenk / Nature in Stock
© Ton Schenk / Nature in Stock
De roodkeelduiker is in het voorjaar soms in prachtkleed te zien. Dus met rode keel.

5. Zeekoet

Zeekoeten zijn echte zeevogels, ze komen alleen aan land om te broeden op rotsrichels. Ze eten kleine visjes zoals sprot en zandspiering die ze duikend vangen. Omdat zeekoeten het grootste deel van hun leven op zee doorbrengen en naar voedsel duiken, zijn ze erg gevoelig voor olievervuiling. Elke winter spoelden grote aantallen dode zeekoeten op aan de Nederlandse kust. Gelukkig is dat nu veel minder. Ze broeden in grote kolonies op kliffen. Ze staan schouder aan schouder met hun ei tussen de poten. Wil je een zeekoet zien? Ga dan naar het strand en speur met een verrekijker de zee af. Of ga naar de pieren van IJmuiden.

Waarnemingen in Noord-Holland

Zeekoet - Hans Overduin / Nature in Stock
© Hans Overduin / Nature in Stock
Als de jongen halfwas zijn, springen ze in zee en zwemmen met hun vader de Noordzee op.

Help onze gasten de winter door

Rust, ruimte en voedsel. Dat is de reden waarom zo veel vogels in de winter onze kant op komen. Maar Noord-Holland is een kleine en vooral drukke provincie. Als vogel ben je dan al snel aangewezen op natuurgebieden. Hier kunnen ze de koude wintermaanden overleven voordat ze weer terug gaan naar het hoge Noorden.

Word Beschermer

Het welkomstpakket ligt voor je klaar

Je ontvangt 4x per jaar een magazine, een persoonlijke Natuurpas en onze handige Natuur- en Wandelgids.
Smienten
© Mathias Schaef / Nature in Stock
cover M3 2024

Maak gratis kennis met ons magazine

Ben je liefhebber van natuur? Dan mag je ons magazine niet missen. Met de mooiste natuurfoto's, opvallende weetjes over dieren én verrassende achtergrondverhalen uit het veld. Inclusief fiets- of wandelroute. 

 

Naar boven
Bernisse

Natuurkalender 2025

De natuurkalender 2025 is beschikbaar. Een jaar lang genieten van de Noord-Hollandse natuur met twaalf prachtige natuurfoto’s. Ook leuk om cadeau te geven!