Wat doe je als weidevogelbeschermer aan het einde van het broedseizoen?

Een grutto kuiken in het nest - aangetroffen door een weidevogelbeschermer

Wat doe je in juni als vrijwillig weidevogelbeschermer?

In juni zijn de meeste eieren uitgekomen en de vraag naar actieve bescherming van legsels neemt af. Maar er lopen wel steeds meer kuikens in het land en er wordt nog steeds gewerkt op het land. Wat doe je als weidevogelbeschermer in de laatste weken van het broedseizoen? Wat is belangrijk?

Nesten controleren

Ten eerste is het belangrijk om de nesten die gevonden en beschermd zijn te controleren en de uitkomst in te voeren in de boerenlandvogelmonitor. Hoeveel van de legsels zijn uitgekomen, hoeveel zijn verloren gegaan, hoeveel zijn opgegeten? Het is uitermate interessant om dit goed te monitoren voor een effectieve bescherming. Zorg er wel voor dat je alleen nesten controleert wanneer dit verantwoord kan.

Uitkomend scholekster ei, je ziet al het pikgaatje. Foto: Willem Overweg
© Willem Overweg

Wanneer is het verantwoord?

Let goed op of er kuikens in het veld lopen en/of dat er roofdieren in de buurt zijn die je in de gaten houden. Met name kraaien, meeuwen, maar ook bruine kiekendieven en soms zelfs torenvalken kunnen je aanwezigheid gebruiken om eieren of kuikens te vinden en te bejagen. In dat geval kun je er beter voor kiezen om een andere keer terug te komen als het veiliger en verantwoorder kan. Daarnaast kan je onder de tien graden beter niet het land in gaan als er kuikens rondlopen, lees hier meer. In beide gevallen gaat het welzijn van de kuikens boven het controleren.

Bruine kiekendief
© Jan Baks – Nature in Stock

Uitkomstresultaat bepalen

Om het uitkomstresultaat van een nest te bepalen moet je echt in het nest en tussen het nestmateriaal kijken. Als je kleine eischilfers tegenkomt, zoals in het lege nest in de foto hiernaast, dan zijn de eieren uitgekomen. Met name vogels met open nesten, gooien hun schalen ver bij het nest vandaan om zo min mogelijk sporen achter te laten, dus vind je alleen de kleinste schilfers. In verstopte nesten in hoger gras vind je wel de wat grotere doppen. Als je grote schalen in een open nest, bloed, eigeel, geplette of aangevreten eieren vind, dan is het nest verloren gegaan door landbouwwerkzaamheden of door predatie. Als je niks terug vindt van de eieren, dan zijn ze mogelijk meegenomen door een roofdier. 

Een leeg nestje van een scholekster. Hier kun je deze even doorheen om roeren om te kijken voor eischilfers of doppen.
© Jerry Lust

Predatie

Welk roofdier is het geweest?

Probeer de verliesoorzaak te achterhalen, maar hou het bij twijfel algemeen. Bijvoorbeeld, als je ziet dat een nest leeg is geroofd door een roofdier, maar je weet niet welk roofdier. Dan kun je het beste 'predatie door soort onbekend' invoeren. Voer alleen de roofdiersoort in als je dit zeker weet. Het ei op de foto hiernaast is opengebroken door een marterachtige. Je ziet een groot gat met een gekartelde rand waar kleine tandjes de eischaal hebben open gebeten. Zie ook de predatiebrochure voor meer informatie.

Predatie brochure
Een ei geroofd door een marterachtige. Foto: Cees den Nijs
© Cees den Nijs

Bescherm kuikens zo lang mogelijk

Naast de nestcontrole, kun je bijhouden waar de gezinnen met kuikens lopen, dit invoeren in de boerenlandvogelmonitor via QBM waarnemingen en dit doorgeven aan de boer. Zodoende kun je het succes van de gezinnen volgen en kan de boer rekening houden met de kuikens tijdens diens werkzaamheden.
 

Een grutto en een kuiken

Voer alle data in

Als laatste is het belangrijk om alle data goed in te voeren in de boerenlandvogelmonitor. Deze wordt gebruikt door de Agrarische Natuurverenigingen en Landschap Noord-Holland voor jaarrapportages, de terugblik op het broedseizoen en beheermonitoring. Graag hebben we alle data voor het einde van de zomer binnen.

Jerry Lust

Functie

Coördinator Boerenlandvogelbescherming

Noord-Holland is verantwoordelijk gesteld voor het provinciaal programma boerenlandvogels. Jerry werkt hierin als coördinator en werft en ondersteunt vrijwilligers om de boerenlandvogels te beschermen en te monitoren. Dat doet hij door cursussen te ontwikkelen en te verzorgen, vrijwilligers te werven, onderzoeksdata te beheren en te analyseren, kennis te ontwikkelen en te delen en onderzoeken op te zetten. Kortom, alles voor de boerenlandvogel en de boerenlandvogelvrijwilliger! 

Neem contact op
Jerry Lust
© Cees de Jonge
cover M4 2024

Maak gratis kennis met ons magazine

Ben je liefhebber van natuur? Dan mag je ons magazine niet missen. Met de mooiste natuurfoto's, opvallende weetjes over dieren én verrassende achtergrondverhalen uit het veld. Inclusief fiets- of wandelroute. 

 

Naar boven
M4 2024 liggend

Heb jij het laatste nummer al?

Als je liefhebber bent van natuur mag je ons magazine niet missen. Met de mooiste natuurfoto's, opvallende weetjes over dieren én verrassende achtergrondverhalen.