'De Witte' van de Mijzen polder 

Bijzondere grutto

Sinds 2013 broedt er een bijna geheel witte grutto in polder Mijzen, meestal op het land van veehouder Theo Blank. Weidevogelbeschermers Ben Pronk en Harry Fabritius volgen de vogel sinds die tijd. Het is een mannetje en vrijwel geheel wit, op de buitenste slagpennen, schouderpartij en staartdelen na. Het ontbreken van pigment producerende cellen wordt leucisme genoemd en is er al vanaf de geboorte. De vogel is een opvallende verschijning. En daardoor wordt hij ook onderweg gesignaleerd, op de trek naar ons land via Spanje en via Portugal. Onze boerenlandvogelmedewerker Wim Tijsen kwam de vogel daar ook enkele malen tegen als vrijwilliger bij het grutto-onderzoek van de RijksUniversiteitGroningen(RUG). 

Goede stek 

“De Witte” heeft een mooie stek in de polder met een plas-dras in de buurt, hoog waterpeil, kruidenrijke vegetatie en omringd door veel weidevogels. Een ideale combinatie lijkt het, maar dat is geen garantie voor succes. Harry en Ben houden sinds een aantal jaren ook de aankomst- en vertrekdatum bij van ‘de witte’, of hij gepaard is en kuikens vliegvlug weet te krijgen. Hij arriveert steevast in de 4e week van maart. Tussen 2013 en 2017 weet hij telkens 2 á 3 kuikens vliegvlug te krijgen met zijn vrouw. De kuikens zijn overigens normaal van kleur.  Sinds 2017 is de klad er wat ingekomen. In 2018 en 2019 is er wel een partner, maar geen broedsucces. En de laatste twee jaar lijkt ‘de witte’ er niet in de slagen om een partner aan zich te binden…  

Vrijgezel door mannenoverschot of kleur? 

Een partner vinden in de gruttowereld is nog niet zo eenvoudig. Uit onderzoek van de RUG blijkt dat de vrouwen zowel in de kuikenperiode als in de volwassen fase een iets lagere overlevingskans hebben. Dus er is veel concurrentie, en dat ondervindt ‘de witte’ de laatste jaren ook. Hoewel hij erg zijn best doet, een goed territorium heeft en ook meedoet in het verjagen van predatoren zoals de Buizerd (zie foto). Dus hij is niet bang uitgevallen en knokt ook om een vrouw te vinden, maar daarbij lijkt hij het telkens te verliezen van een ‘gewone’ gruttoman in de concurrentieslag. Ben Pronk heeft dit een paar ochtenden minutieus geobserveerd en zag dat de vogel in ‘snavelgevecht’ was met de buurman. Maar uiteindelijk koos het door ‘de witte’ beoogde vrouwtje toch steeds voor een ‘gewone’ man. Gezien het feit dat het hem eerder wel lukte om een vrouw aan zich te binden, zal zijn kleur toch niet de barrière zijn? In ieder geval heeft zijn kleur er niet voor gezorgd dat de vogel een grotere kans heeft om gepredeert te worden. Hopelijk komt ‘de witte’ in 2022 weer aan zijn trekken in zijn 10e broedseizoen. Want zeg nou zelf; welke gruttovrouw wil er nu niet met zo’n fraaie vent lopen te pronken…? 

Uit onderzoek van de RUG blijkt dat de vrouwen zowel in de kuikenperiode als in de volwassen fase een iets lagere overlevingskans hebben (Bron: De Grutto Monitor 2012-2019 (rug.nl))

Meer weten over kleurafwijkingen bij vogels: lees dan dit bijzondere boek van onderzoeker Hein van Grouw en fotograaf Harvey van Diek.